Προσχολική Παιδαγωγική

Riga, V., Katsikonouri, E. (2011). Protecting Children from Unsafe Toys: the Case of Greece, 6th ITRA World Congress “Toys and Learning in Different Cultures”, 26-30 July 2011, Bursa, Turkey.

Παπαπροκοπίου, Ν., Ρήγα, Β. (επιμ. & εισ.) 2010, A. Clark, P. Moss, Ας ακούσουμε τα μικρά παιδιά. Η προσέγγιση του “Μωσαϊκού”, 1η, ΕΑΔΑΠ, Αθήνα.

Πρόσθετες Πληροφορίες:
Περίληψη: Πώς μπορούν οι απόψεις και οι εμπειρίες των μικρών παιδιών να τοποθετηθούν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των υπηρεσιών αξιολόγησης των προσχολικών δομών; Απαιτείται ιδιαίτερη προσπάθεια για να αναθεωρηθούν οι παραδοσιακές μέθοδοι άντλησης πληροφοριών, προκειμένου οι ενήλικες να ακούσουν τα μικρά παιδιά και να ανταποκριθούν σε αυτά. Η παρούσα πρωτοποριακή μελέτη περιγράφει ένα νέο πλαίσιο –την προσέγγιση του «Μωσαϊκού»– για την ακρόαση των απόψεων των μικρών παιδιών αναφορικά με την καθημερινή τους ζωή. Η προσέγγιση του «Μωσαϊκού» είναι πολυμεθοδική: οι φωτογραφίες των παιδιών, οι ξεναγήσεις και οι χάρτες προστίθενται στη συζήτηση και την παρατήρηση ώστε να κατανοήσουμε βαθύτερα τις απόψεις των παιδιών για το προσχολικό τους περιβάλλον. Έχει επίσης τη δυνατότητα ως εργαλείο να χρησιμοποιηθεί σε μεγαλύτερα παιδιά, και ιδιαίτερα σε όσα αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην επικοινωνία ή σε αυτά των οποίων η γλώσσα της χώρας όπου διαμένουν δεν είναι η μητρική. Η μελέτη θα ενδιαφέρει ιδιαίτερα τα στελέχη κοινωνικής πολιτικής, τους παιδαγωγούς και τους ερευνητές που αναζητούν νέο θεωρητικό υπόβαθρο, καθώς και πρακτικούς και δημιουργικούς τρόπους ακρόασης των μικρών παιδιών.

Riga, V. (2009). Together, Teacher and Parents: A Greek Project, International Conference “Democratic Education in a New Europe – Challenges for Parents and Families”, Association for a New Education, 2-3 March 2009, Berlin, Germany.

Ρήγα, Β., Αναγνωστοπούλου, Λ. (2007). Μητρικές γλώσσες στο διαπολιτισμικό σχολείο, 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ο.Μ.Ε.Ρ., Ο.Μ.Ε.Ρ. και Πανεπιστήμιο Πατρών (Τ.Ε.Ε.Α.Π.Η.), 1-3 Ιουνίου 2007, Πάτρα.

Karalis, T., Sotiropoulos, L. & Kampeza, M. (2007). La contribution de l’éducation tout au long de la vie et de l’anthropologie dans la préparation professionnelle des enseignants: réflexions théoriques. Skholê, hors série1, 149- 155.

Riga, V. (2007). Investigation of Views of Those Involved in Children’s Transition to School. The Greek Experience, 17th EECERA Annual Conference, “Exploring Vygotsky’s Ideas: Crossing Borders”, EECERA and International Step by Step Association, 29 August – 1 September 2007, Prague, Czech Republic.

Ρήγα, Β., Αναγνωστοπούλου, Λ. 2007, ‘Μητρικές γλώσσες στο διαπολιτισμικό σχολείο’. Στο Πρακτικά του 6ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της ΟΜΕΡ, ΟΜΕΡ & Πανεπιστήμιο Πατρών (ΤΕΕΑΠΗ), Πάτρα, 1-3 Ιουνίου 2007, σελ. 341-347 , Πάτρα: ΟΜΕΡ & Πανεπιστήμιο Πατρών.

Πρόσθετες Πληροφορίες:
ερίληψη: Το παρόν άρθρο παρουσιάζει την έρευνα δράσης που διεξήχθη σε παιδικό σταθμό, ο οποίος φιλοξενούσε παιδιά από είκοσι διαφορετικές εθνικότητες και ακόμη περισσότερες εθνικές γλώσσες και διαλέκτους. Η έρευνα αφορούσε στο θέμα της γλώσσας και οι στόχοι της ήταν: α) η εκμάθηση και ενίσχυση της γλώσσας του κράτους υποδοχής ως κοινή γλώσσα επικοινωνίας, μάθησης και ένταξης των παιδιών στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, β) η παρουσία και ανάδειξη όλων των μητρικών γλωσσών των παιδιών με στόχους την αναγνώριση της πολιτισμικής ταυτότητας του καθενός, τον σεβασμό της διαφορετικότητας των άλλων και την εγκαθίδρυση του αισθήματος ασφάλειας και εμπιστοσύνης στο χώρο του σχολείου. Το άρθρο επικεντρώνεται σε τεχνικές που προέκυψαν από την έρευνα δράσης και αφορούν στη θέση και ανάδειξη των μητρικών γλωσσών στο παιδαγωγικό πρόγραμμα. Οι τεχνικές αυτές προήλθαν μέσα από τη συστηματική προσέγγιση, την επικοινωνία και τη συνεργασία των παιδαγωγών με τις οικογένειες των παιδιών. Η πραγματική αναγνώριση της ισότιμης αξίας των μητρικών γλωσσών με την ελληνική ήταν καίρια για την εγκαθίδρυση σχέσεων εμπιστοσύνης με τους γονείς, από τις οποίες επηρεάστηκαν άμεσα τα παιδιά. Αποτελέσματα αυτής της μεθοδολογικής προσέγγισης ήταν ο εμπλουτισμός του παιδαγωγικού προγράμματος, η ανάπτυξη της γλωσσικής συνείδησης των παιδιών, η καλύτερη εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας και η προσαρμογή των παιδιών σε ένα φιλικό περιβάλλον.

Kampeza, M. (2006). Preschool children’s ideas about the Earth as a cosmic body and the day /night cycle. Journal of Science Education, 7(2), 119-122

Ρήγα, Β. 2006, ‘Η έρευνα δράσης σε πολυπολιτισμικό περιβάλλον παιδιών προσχολικής ηλικίας. Virtual School. The Sciences of Education Online, τόμος 3, αρ. 3, σελ. 1-13.

Πρόσθετες Πληροφορίες:
Περίληψη: Θέλοντας να οργανώσουμε και να βελτιώσουμε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες εργάζονταν οι παιδαγωγοί και ζούσαν τα παιδιά σε ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον, καθώς και την ποιότητα διδασκαλίας και μαθησιακής διαδικασίας, εκπονήθηκε έρευνα δράσης που διήρκεσε ένα χρόνο. Αφορμή ήταν τα σχέδια δράσης που οργανώθηκαν από τις παιδαγωγούς, τα οποία προέκυψαν από τις εξής διαπιστώσεις: την έλλειψη συνεργασίας και επικοινωνίας, λεκτικής και μη, μεταξύ των παιδιών, και τα αυξημένα κρούσματα επιθετικότητας με εκδηλώσεις ρατσιστικού περιεχομένου από τα παιδιά. Χρησιμοποιήθηκε ένας πολλαπλός τρόπος συλλογής δεδομένων (ημερολόγιο, οπτικοακουστικά μέσα, κλείδες παρατήρησης, πίνακες κωδικοποίησης, συνεντεύξεις, ερωτηματολόγια, έργα παιδιών). Τα κριτήρια αξιολόγησης της έρευνας αφορούσαν: α) στο βαθμό συμμετοχής και εμπλοκής των παιδιών στις δράσεις, β) στη βελτίωση της λεκτικής και μη λεκτικής επικοινωνίας τους, γ) στην ανταλλαγή ιδεών μεταξύ των παιδιών, δ) στο βαθμό λήψης πρωτοβουλίας από τα παιδιά, ε) στην επέκταση των δραστηριοτήτων από τα παιδιά και την προσαρμογή της αρχικής ιδέας σε άλλους τομείς δράσεις. Τα αποτελέσματα της έρευνας ανέδειξαν βασικές ικανότητες που ανέπτυξαν τα παιδιά, όπως η γέννηση καινούργιων κωδικών προφορικής επικοινωνίας, ο υψηλός βαθμός προσαρμοστικότητας σε διάφορες καταστάσεις, η αυξημένη περιέργεια, η δημιουργικότητα και εφευρετικότητα, η κοινωνικότητα και υπευθυνότητα.